Samenwerken met de mantelzorger
Wanneer je nu de ouders, brussen of mantelzorger(s) in beeld hebt, weet wat er globaal bij hen speelt en welke vragen ze hebben, ga je samenwerken. Daarvoor heb je meer informatie nodig over bijvoorbeeld de mantelzorgstress, de ervaringskennis, morele dilemma’s of zingeving. In de samenwerking werk je met verschillende posities, namelijk de ouders, brussen in de zorg voor de persoon met (L)VB, de ouders en brussen in de zorg voor zichzelf, en met de taak het netwerk te informeren, te betrekken en te benutten. In deze opdrachten leer je meetinstrumenten in te zetten, krijg je kennis van methoden voor ondersteuning en krijg je tips en tricks voor het helpen verlichten van de mantelzorgtaak.
| Casuïstiek Taakgebied professional |
Perspectief naasten | Competenties Niveau mbo 3/4 |
Competentie Niveau hbo 6 |
| Herkennen: Laat mantelzorgers weten dat hij weet wat de gevolgen van (L)VB kunnen zijn | De ouders/brussen willen graag: een luisterend oor, zoeken een professional die een vragende houding heeft en oprecht geïnteresseerd is in de persoon met (L)VB en de informele zorgers.
De ouders/brussen hebben behoefte aan een professional die proactief/ initiatief rijk is en die regelmatig contact opneemt. De ouders/brussen hebben behoefte aan begrip bij gevoelens van rouw/ schuld/twijfel/eenzaamheid. |
De professional:
Kan het eigen proces van de naasten herkennen en ondersteunen. Kan de uitkomsten van mantelzorg meetinstrumenten herkennen in de dagelijkse omgang. De professional heeft oog voor rouwprocessen van de naasten en bespreekt dit met de collega’s. Herkent eigen aarzelingen m.b.t. risico’s in het contact met informele steun en kan deze b.espreken. |
De professional:
Heeft kennis van (L)VB: de zichtbare en onzichtbare gevolgen, kan die kennis overbrengen. Kan het eigen proces van de ouders/verwanten herkennen en bespreekbaar maken. Weet op een adequate wijze meetinstrumenten in te zetten om mantelzorgstress te herkennen. Begrijpt dat inzet van familie en vrienden een andere impact heeft dan vrijwillige inzet. Herkent de (on)mogelijkheden van cliënt en verwanten. Herkent eigen aarzelingen en die van collega’s m.b.t. risico’s in het contact met informele steun en kan deze loslaten door het te bespreken in collegiaal overleg. Kan het plaatsen in de context. |
| Versterken: Het versterken van ouders en brussen in hun regie en positie |
De ouders en brussen hebben behoefte aan iemand die regelmatig vraagt wat zij denken dat de persoon met (L)VB voelt/ nodig heeft/ prettig vindt.
De ouders/brussen hebben behoefte aan iemand die creatief is in het benutten van hulpbronnen. |
De professional t.o.v. ouders/brussen in de mantelzorgrol:
Heeft oog voor het weer oppakken van het eigen leven. De professional ziet ervaringskennis als een belangrijke bron van kennis. Maakt ouders en brussen attent op de valkuilen van het ‘mantelzorger zijn’ . Weet de ouders/ brussen attent te maken op groepen ervaringsgenoten en kan een link leggen met de samen besproken onderwerpen. |
De professional t.o.v. ouders in de mantelzorgrol:
Maakt bespreekbaar hoe ouders/verwanten zo goed mogelijk met elkaar kunnen omgaan in relatie tot de persoon met (L)VB. Geeft concrete en gerichte ondersteuning op basis van de uitkomsten van de afgenomen meetinstrumenten. Maakt draagkracht van de ouders bespreekbaar door te leren hoe iemand actief zijn situatie kan veranderen. Ziet ervaringskennis als een belangrijke bron van kennis. Maakt bespreekbaar wat er moet gebeuren wanneer de ouders voor korte of voor langere tijd wegvallen. Stimuleert de ouders de regierol te nemen in het (organiseren van het)netwerk. |
| Versterken van de rol van de betrokken anderen in het netwerk | De ouders/brussen hebben behoefte aan iemand die goed kan communiceren met het netwerk om de rollen, de diversiteit en de mate van intimiteit in beeld te brengen.
De ouders / brussen hebben behoefte aan iemand die begrijpt wanneer het netwerk belemmerend en wanneer het netwerk stimulerend is. |
De professional t.o.v. het sociale netwerk:
Verplaatst zich in de ouders/ brussen en hun behoeftes bij het zoeken naar mogelijkheden voor het ontlasten bij zorgtaken/ het oppakken persoonlijke interesses en hobby’s. Maakt toekomstplannen van de ouders/ brussen bespreekbaar. |
De professional t.o.v. het sociale netwerk:
Is in staat het netwerk te verbinden en voorlichting te geven en te kijken wie een rol kan spelen. Kan informatie geven over de specifieke beperking en gedragskenmerken van (L)VB en hoe daar adequaat mee om te gaan. Ondersteunt het denken over het invulling geven aan de vernieuwde relatie(s) . Maakt ruimte om met de ouders/brussen toekomstplannen te verkennen en helpt bij het realiseren ervan. |
| Verlichten:Het organiseren van ondersteuning om ervoor te zorgen dat mantelzorgers de mantelzorgtaken kunnen blijven uitvoeren | De ouders en brussen hebben behoefte aan iemand die de bestaande bindingen in hun netwerk waarderende aandacht geeft.De ouders/ brussen hebben behoeftes aan iemand die samen met hen zoekt naar mogelijkheden voor het ontlasten van zorgtaken/ het oppakken persoonlijke interesses en hobby’s.
De naaste(n) hebben vragen over ondersteuningsmogelijkheden zoals advies en praktische ondersteuning bij het regelen van b.v. een vrijwilliger als respijtzorg, een mantelzorgmaatje, deelname aan een praatgroep…. |
De professional t.o.v. het sociale netwerk:
Ziet de persoon met (L)VB als een onderdeel van een groter systeem waaruit mensen betrokken kunnen worden als hulpbron. Heeft bijzondere aandacht voor situaties rond (L)VB waarbij (jonge) kinderen zijn betrokken. Kijkt naar mogelijkheden van ondersteuning door een vrijwilliger als respijtzorger of als mantelzorgmaatje. Geeft concrete ondersteuning bij het regelen van respijtzorg. |
De professional t.o.v. het sociale netwerk:
Signaleert dreigend isolement van ouders/brussen en maakt dit bespreekbaar. Kent de gespecialiseerde organisaties die respijtzorg geven zoals logeerhuizen/ dagbesteding. Kan moeilijk verstaanbaar gedrag verstaanbaar maken of moeilijke (sociale) situaties invoelen en uitleggen waarom deze ontstaan. Schakelt vrijwilligersorganisaties in ten behoeve van de persoon met (L)VB of voor de ouders en brussen. Weet op basis van welke criteria een matching met vrijwilligers kan plaatsvinden. Maakt de ouders/brussen attent op de mogelijkheden van ondersteuning van ervaringsgenoten al dan niet via bestaande organisaties en ondersteunt indien nodig bij de organisatie hiervan. |
