Competenties samenwerken met de mantelzorger
Wanneer je de mantelzorger(s) in beeld hebt, weet wat er globaal bij hen speelt en welke vragen ze hebben, ga je samenwerken. Daarvoor heb je meer informatie nodig over bijvoorbeeld de mantelzorgstress, de ervaringskennis , morele dilemma’s of zingeving. In de samenwerking werk je met verschillende posities. Denk aan: de mantelzorger in de zorg voor de geliefde met dementie, de mantelzorger in de zorg voor zichzelf en de mantelzorger met de taak het netwerk te informeren, te betrekken en te benutten. In deze opdrachten leer je meetinstrumenten in te zetten, krijg je kennis van methoden voor ondersteuning en krijg je tips en tricks voor het helpen verlichten van de mantelzorgtaak.
| Competenties Taakgebied professional |
Wat is er aan de hand? | Competenties Niveau mbo 3/4 |
Competentie Niveau hbo 6 |
| Herkennen Laat mantelzorgers weten dat hij weet wat de gevolgen van dementie kunnen zijn |
De mantelzorger wil graag een luisterend oor, zoekt een professional die een vragende houding heeft en oprecht geïnteresseerd is in de persoon met dementie en de mantelzorger. De mantelzorger heeft behoefte aan een professional die proactief/ initiatief rijk is en die regelmatig contact opneemt. De naaste(n) hebben behoefte aan begrip bij gevoelens van rouw, schuld, twijfel en eenzaamheid. | Kan het eigen proces van de mantelzorger herkennen en ondersteunen.De professional heeft oog voor rouwprocessen van de mantelzorger en bespreekt dit met de casemanager. |
De professional gebruikt screeningsinstrumenten voor het in kaart brengen van zorgzwaarte bij de mantelzorger.De professional ziet ervaringskennis als een belangrijke bron van kennis. Bespreekt het rouwproces van de mantelzorger op een liefdevolle en open manier. Kan waar nodig verwijzen naar specialisten.De professional maakt morele dilemma’s met betrekking tot eigen langdurige inzet, de verschillende rollen, levenseinde van degene met dementie bespreekbaar. |
| Versterken Het versterken van mantelzorgers in hun regie en positie |
De mantelzorger heeft behoefte aan iemand die regelmatig vraagt wat de mantelzorger denkt dat zijn/haar geliefde voelt, nodig heeft, prettig vindt. De naaste(n) heeft/hebben vragen over ondersteuningsmogelijkheden zoals advies bij het regelen van bijvoorbeeld een vrijwilliger als respijtzorg, een mantelzorgmaatje en/of deelname aan een praatgroep. | De professional heeft oog voor het weer oppakken van het eigen leven.
De professional verplaatst zich in de mantelzorger en zijn behoeftes bij het zoeken naar mogelijkheden voor het ontlasten bij zorgtaken/ het oppakken persoonlijke interesses en hobby’s. Weet de mantelzorger attent te maken op groepen ervaringsgenoten en kan een link leggen met de samen besproken onderwerpen |
De professional beschouwt de persoon met dementie, de mantelzorgers en de zorgvrijwilligers als samenwerkingspartners, en stuurt aan op een zo groot mogelijke eigen regie.
Heeft veel kennis van dementie, de zichtbare en onzichtbare gevolgen; kan die kennis overbrengen o.a. door praktische voorbeelden te geven. De professional ziet ervaringskennis als een belangrijke bron van kennis. De professional geeft advies en praktische informatie over het regelen van respijtzorg, een mantelzorgmaatje en/of deelname aan een praatgroep. De professional stimuleert de mantelzorger om zijn eigen leven te blijven leven en maakt hem attent op de valkuilen van het ‘mantelzorger zijn’. |
| Verlichten Het organiseren van ondersteuning om ervoor te zorgen dat mantelzorgers de mantelzorgtaken kunnen blijven uitvoeren |
De mantelzorger heeft behoefte aan iemand die samen met hem/haar zoekt naar mogelijkheden voor het ontlasten van zorgtaken en het oppakken van persoonlijke interesses en hobby’s. | De persoon met dementie wordt gezien als een onderdeel van een groter systeem.
De professional geeft concrete ondersteuning bij het regelen van respijtzorg. |
De professional realiseert zich dat er een kans is dat de mantelzorger in een isolement kan komen en reikt instrumenten aan om dit te voorkomen.
De persoon met dementie wordt gezien als een onderdeel van een groter systeem. De professional maakt de mantelzorger alert op de mogelijkheden van het sociaal netwerk als steunsysteem. |
| De naaste(n) hebben vragen over ondersteuningsmogelijkheden zoals praktische ondersteuning bij het regelen van bijvoorbeeld een vrijwilliger als respijtzorg of een mantelzorgmaatje. | De professional leert de mantelzorger hoe hij actief zijn situatie kan veranderen, waardoor zijn draagkracht vergroot.
De professional stimuleert de mantelzorger de regierol te nemen in het (organiseren van het ) netwerk ter voorkoming van isolement. De professional faciliteert de mogelijkheden om zorgtaken en werken te combineren. |
